Πολλοί έγραψαν για τον Πόντο, για την αλησμ όνητη ομορφιά του..
Πολλοί μιλούν για τον Πόντο με δάκρυα στα μάτια και αβάσταχτο πόνο στην καρδιά...
Πόσα γνωρίζουμε όμως γι΄ αυτό το κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, που επιμένει να μένει εκτός των
σχολικών βιβλίων ; Τι απέγινε ο Ποντιακός Ελληνισμός που η ιστορία του άρχισε πριν 3000 χρόνια με τις πρώτες ελληνικές αποικίες; Στις 19 Μαΐου μνημονεύεται από τους Έλληνες όλου του κόσμου η γενοκτονία
των Ελλήνων του Ευξείνου Πόντου. Καιρός να τιμήσουμε το κομμάτι αυτό της Ελληνικής Ιστορίας με το δικό μας τρόπο !
Με ένα αφιέρωμα στην έκδοση αυτή...
Ελληνικές αποικίες στη Γη του Πόντου..
Η αρχή της ιστορίας του Πόντου χρονολογείται το 1000 π.Χ.
Με την κάθοδο των Δωριέων στην Ελλάδα εξαναγκάστηκαν οι Αχαιοί, κατά ρεύματα
να μεταναστεύσουν (να αποικήσουν), πρώτα στα παράλια της Ιωνίας και μετά στα νότια παράλια της Ιταλίας και τη Σικελία και τελικά στη Μαύρη Θάλασσα, στο γεωγραφικό Πόντο.
Η αρχική ονομασία «Άξενος», αφιλόξενος Πόντος (μάλλον για τα αφιλόξενα, βαθιά
νερά στα νότια παράλια αλλά και για τους λαούς που ζούσαν εκεί), έγινε γρήγορα «Εύξεινος Πόντος» , δηλαδή φιλόξενος, από τους Έλληνες, που δημιούργησαν τις αποικίες εκεί.
Οι λόγοι που ώθησαν τους πρώτους αποικιστές προς τον Πόντο ήταν καθαρά οικονομικοί. Από την περιοχή
αυτή έφερναν στην Ελλάδα σίδηρο, χαλκό, αλάτι, λινάρι, ξυλεία, σιτηρά, μαλλί, κερί, μέλι και το πιο πολύτιμο μέταλλο, το χρυσάφι.
Επί 3000 χρόνια οι Έλληνες του Πόντου διατήρησαν αναλλοίωτη την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, την ελληνική γλώσσα,
στη μορφή της ποντιακής διαλέκτου, η οποία διατηρεί τα στοιχεία της αρχαίας ελληνικής (ιωνικής) προφοράς, άκμασαν στο εμπόριο και στα γράμματα.
Ακόμη και κάτω από δύσκολες συνθήκες ίδρυσαν σχολεία (1682 – Φροντιστήριο Τραπεζούντας) και δίδαξαν τα
γράμματα στα παιδιά τους. Οι Έλληνες του Πόντου ήταν δάσκαλοι, καθηγητές, τραπεζίτες, γιατροί και γενικά επιστήμονες.
Έχτισαν δεκάδες μονές που διατηρούσαν επί χρόνια, όπως είναι η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, που
βρισκόταν στο όρος Μελάς, απ΄ όπου έλαβε το όνομά της.
Η ιστορία των Ελλήνων του Πόντου έχει ωστόσο και το δικό της τραγικό κομμάτι.
Με περισσότερους από 353.000 νεκρούς, η γενοκτονία των Ποντίων ( 1916 – 1923 ), αποτελεί τη δεύτερη
μεγάλη γενοκτονία του αιώνα μας.
Τι εννοούμε με τον όρο „γενοκτονία“ ;
Συγκεκριμένα ο όρος σημαίνει τη μεθοδική εξολόθρευση, ολική ή μερική, μιας εθνικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Ο γενοκτόνος δεν εξοντώνει μια ομάδα για κάτι που έκανε, αλλά για κάτι που είναι. Στην περίπτωση των Ελλήνων του Πόντου, επειδή ήταν
Έλληνες και Χριστιανοί. Η γενοκτονία ως όρος μπήκε στο λεξιλόγιο όλων των
γλωσσών κυρίως από τη δίκη της Νυρεμβέργης το 1945, όπου δικάστηκε η ηγεσία των ναζιστών εγκληματιών του πολέμου.
Η διεθνής κοινότητα αναγνώρισε άμεσα ή έμμεσα τις άλλες δύο γενοκτονίες του
αιώνα μας, των Εβραίων και Αρμενίων. Η γενοκτονία των Ποντίων αν κι έχει τις ίδιες ηθικές αναλογίες, αποτελεί δυστυχώς τη λιγότερο μνημονευόμενη και περισσότερο λησμονημένη από τους εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς.
Πως και πότε διαπράχθηκε η γενοκτονία;
Ο ποντιακός ελληνισμός, από την πτώση της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας ( 1461 ) γνώρισε συνεχείς
διωγμούς, σφαγές, ξεριζωμούς και προσπάθειες για το βίαιο εξισλαμισμό και εκτουρκισμό του, με αποκορύφωμα τη συστηματική και μεθοδευμένη εξόντωση – γενοκτονία του αιώνα μας.
Από τους επίσημους συμβούλους, τους Γερμανούς, οι Νεότουρκοι διδάχθηκαν ότι μονάχα με την εξαφάνιση
των Χριστιανών, Ελλήνων και Αρμενίων, θα έκαναν πατρίδα τους τη Μικρά Ασία.
Στο συνέδριο του Νεοτουρκικού Κομιτάτου << Ένωση και Πρόοδος >>, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλον
ίκη το 1911 πάρθηκε η απόφαση, ότι η Μικρά Ασία πρέπει να γίνει μωαμεθανική χώρα.
Έτσι, άρχισαν την επιστράτευση όλων από 15 έως 45 ετών και την αποστολή τους σε Τάγματα Εργασίας. Στην
αρχή οι άτακτες ορδές επιτίθονταν στα απομονωμένα ελληνικά χωριά κλέβοντας, φονεύοντας, αρπάζοντας νέα κορίτσια, κακοποιώντας και καίγοντάς τα.
Οι σποραδικές δολοφονίες αρχίζουν να αυξάνονται. Χωρικοί, που πήγαιναν να δουλέψουν στα χωράφια τους,
βρίσκονταν καθημερινά δολοφονημένοι. Σκοπός ήταν, με τους εκτοπισμούς, τις πυρπολήσεις των χωριών, τις λεηλασίες, να επιτύχουν την αλλοίωση του εθνολογικού χαρακτήρα των ελληνικών περιοχών και να καταφ
έρουν ευκολότερα των εκτουρκισμό εκείνων που θα απέμεναν, αν απέμεναν !.
Το τελικό πλήγμα.
Το 1919 αρχίζει νέος διωγμός κατά των Ελλήνων από το κεμαλικό καθεστώς, πολύ πιο άγριος κι απάνθρωπος από τους προηγούμενους. Στις 19 Μαΐου, με την άφιξη του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα, αρχίζει η δεύτερη και σκληρότερη φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας.
Ελληνικός λαός - Προσφυγικός λαός ...
Τον επίλογο της τραγικής ποντιακής γενοκτονίας αποτελεί ο βίαιος ξεριζωμός των επιζώντων μετά τη νίκη της Τουρκίας.
Με τη συνθήκη της ανταλλαγής των πληθυσμών οι ξεριζωμένοι εγκαταλείπουν την πατρώα γη και όλα τα υπάρχοντά τους. Παίρνουν μαζί τους τα ιερά κειμήλια και λίγο χώμα από τη γη του Πόντου. Αφήνουν
πίσω τη Μαύρη Θάλασσα και μπαίνουν στην Άσπρη Θάλασσα. Φτάνουν στην Ελλάδα.
Η προσφορά των Ελλήνων του Πόντου στο ελληνικό κράτος.
Αλλά παρά την τραγική θέση της η Ρωμανία μπόρεσε να διαδραματίσει τον εθνικό της ρόλο. Μοναδική αλλά
και μεγάλη παρηγοριά ότι οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες, οι αιώνιοι Ακρίτες, θωράκισαν τη Μακεδονία και τη Θράκη. Οι Ίωνες, με μια πλούσια πολιτισμική και εθνική παράδοση, συνέβαλαν στην ενδυνάμωση της εθνικής
συνείδησης.
Η κατάσταση σήμερα.
Φαίνεται, ωστόσο ότι η Μικρασιατική καταστροφή, δεν συντελέστηκε μέσα σε κάποια χρονικά περιθώρια.
Είναι τραγικό να τίθεται σήμερα υπό αμφισβήτηση η ελληνικότητα των ανθρώπων αυτών (
χρησιμοποιώντας τους όρους „Ρωσοπόντιοι“ ή „Ρωσοέλληνες“ ), των οποίων οι πρόγονοι υπέστησαν την γενοκτονία για αυτήν ακριβώς την ιδιότητα, δηλαδή την ελληνική καταγωγή και την ορθόδοξη πίστη τους.
„Άφαντη“ η ιστορία των Ποντίων ..
Η ιστορία της καταστροφής, το χρονικό της συγκλονιστικής γενοκτονίας, έχει φτάσει στις μέρες μας μόνο με τον λυγμό των ξεριζωμένων.
Κι όλοι στηρίζουν το αίτημα που τόσο έχει βραδύνει: να αναγνωριστεί η γενοκτονία του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Δεν είναι συναισθήματα εκδίκησης που υπαγορεύουν την πρόταση αυτή, αλλά η ανάγκη απονομής Δικαιοσύνης
στα θύματα, μα και στην ανθρωπότητα ολόκληρη. Και πριν απ’ όλα, η προστασία του ανθρώπινου γένους..
Είναι ανάγκη να πάψει πια το φρικτό έγκλημα της γενοκτονίας να αποτελεί εύκολη λύση των διεθνών προβλημάτων.
19 Μαϊου – Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως „Ημ
έρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο“, ακριβώς την ημέρα που πριν 75 χρόνια ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα. Οι Πόντιοι επιλέγοντας την 19η Μαΐου ως ημέρα
μνήμης, ημέρα που στην Τουρκία αποτελεί εθνική γιορτή της τουρκικής νεολαίας, αποκαλύπτουν το πραγματικό πρόσωπο του Μουσταφά Κεμάλ πασά.
Οι Τούρκοι αρνούνται σήμερα τη σφαγή του 1922 – τη σφαγή των Ελλήνων. Κι όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με
αδιάσειστα ντοκουμέντα, τα αποδίδουν στις αναπόφευκτες ακρότητες του πολέμου. Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική.
Η γενοκτονία των Χριστιανών ήταν ένα καλά μελετημένο σχέδιο εξόντωσης όλων των μειονοτήτων της άλλοτε
κραταιάς Αυτοκρατορίας. Ένα σχέδιο που άρχισε να εφαρμόζεται από το 1914, με τον πρώτο διωγμό. Και ολοκληρώθηκε μετά την καταστροφή του 1922.
Τελειώνοντας, να θυμίσουμε κάτι που συχνά ξεχνιέται: Πόντιοι υπήρξαν και οι πρωτεργάτες της επαν
άστασης του 1821, οι αδερφοί Αλέξανδρος και Δημήτριος Υψηλάντης...
Αναπόσπαστο κομμάτι της κληρονομιάς μας ..
Ας μην λησμονούμε, ότι η ειρηνική συμβίωση των λαών δεν προϋποθέτει την αφομοίωσή τους, μα την
κατανόηση και τον αλληλοσεβασμό μεταξύ τους.
Ας θέσουμε ως σκοπό μας, όχι την καταδίωξη κάποιου λαού, μα το να μην αφήσουμε την ιστορία του λαού μας
στο έλεος „κάποιων“ συμφερόντων, που θα οδηγήσουν στην παραχάραξη της.
Σ. Κ.
|